بر پایۀ یک نظریۀ خاص دین را به عنوان عنصر بنیادین منابع فکری یک جامعه ارزیابی می‌کنند و با این رویکرد است که در بررسی پدیده هنر به نقش دین توجه ویژه می‌شود. اما در رویکردی دیگر نقش فرهنگ را عمده می‌کنند و فرهنگ را جایگزین امر دین می‌سازند و چون به نقش فرهنگ توجه ویژه می‌کنند، دین را نیز جز مولفه‌های فرهنگ محسوب می‌نمایند. از این رو از جنبه تئوریک بایستی به این مسئله توجه جدی و در نسبت فرهنگ و دین بطور اساسی تامل شود.